الگوی طراحی شهری بیشاپور
نویسندگان
چکیده
پس از فروپاشی حکومت پارتیان به دست اردشیر بابکان، در اوایل قرن سوم میلادی، قدرتی جدید به نام سلسله ساسانی روی کار آمد. تعدد آثار تاریخی به جای مانده از این دورۀ تاریخی به نسبت دورۀ پارتی، نشان می دهد که میزان فعالیت های عمرانی، مانند ایجاد شهرها، قلعه ها، پل ها و سدها، رشد قابل توجهی داشته است. بنیان تعدادی از شهرهای تاریخی ایران به دو پادشاه نخستین سلسلۀ ساسانیان، اردشیر و شاپور، منسوب است. بیشتر این شهرها روی نواری ساخته شده اند که بین خلیج فارس و حاشیۀ جنوبی و جنوب غربی رشته کوه های زاگرس کشیده شده است. این نوار تنگۀ هرمز را به بین النهرین و سپس تیسفون متصل می کرده است. شهر بیشاپور در نقطه ای از این حوزه که رشته کوه های زاگرس کمترین فاصله تا آب های خلیج فارس را دارند، به دستور شاپور ساخته شده است. پرسشی که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت، چگونگی انتخاب هندسۀ شهری بیشاپور توسط طراحان ساسانی است. این مطالعه براساس تحقیقات میدانی در کنار مطالعات کتابخانه ای، شامل مطالعۀ تطبیقی با شهرهای هم دورۀ آن شکل گرفته است. تحول سیاست های حکومتی و فرهنگی از دورۀ پارتی تا دورۀ ساسانی، شامل تمایل به تمرکز سیاسی در تغییر الگوی ساخت شهرها قابل ارزیابی است. شهر گور و بیشاپور، شاخصه های نقطۀ عطف طراحی شهرهای جدید با دیدگاه بنیانگذاران ساسانی بودند. شهر گور نمادی از طراحی شهر برای دستیابی به قدرت و بیشاپور نمادی از مرحلۀ استقرار و ثبات را با دیدگاه های مشترک به نمایش می گذارد. یکی از روش های مطالعۀ این شهرها، بررسی و تحلیل هندسۀ کلی آن هاست. در این مرحله، نحوۀ تعامل طراحی با طبیعت اطراف، از اهمیت کلیدی برخوردار است. بیشاپور نمادی از استفادۀ مفید از عوارض طبیعی در کنار هندسۀ منظم است. استفاده از محورهای عمود برهم از اصول طراحی شهر بیشاپور است. یکی دیگر از مهم ترین قواعد به کاررفته در طراحی این شهر، تقارن محوری و توجه به یک نقطۀ تمرکز در طرح است که در مقیاس های مختلف به کار گرفته شده است.
منابع مشابه
رمزگشایی از سنگ برجسته بیشاپور
در حفاری‌های گروه باستان‌شناسی دکتر علی اکبر سرفراز، در شهر «بیشاپور» در سال 1382، سنگ‌نگاره‌ای کشف شد که هویت فرد تصویرشده بر آن ناشناخته است. دکتر «فریدون آورزمانی» در کارگاه نظریه‌‌های نو در تاریخ 16 آذر 1393 نتایج بررسی‌های خود از رمزگشایی این سنگ‌نگاره را عرضه کرد.
متن کاملسازمان فضایی شهر ساسانی بیشاپور
شهر باستانی بیشاپور دومین پایتخت ساسانی است که توسط شاپور برپا گردید. این مقاله به دنبال توصیف روشن و معرفی ویژگیهای سازمان فضایی این شهر تاریخی بصورت مستند و بر اساس یافته های ملموس کاوش های باستان شناسی است. چهره اصلی شهر بیشاپور که در این مقاله به توصیف آن پرداخته شده در کاوش های باستان شناسی انجام شده طی سالهای 1347 تا 1357 بدست آمده است. طی این کاوش ها ارگ حکومتی شامل کاخ و معبد آناهیتا و ...
متن کاملتحلیل تاریخی سه ﺳﮑﮥ عرب‌ساسانی بیشاپور (سدﮤ نخست قمری)
اعراب مسلمان پس از فتح ایران، سکه‌هایی به سبک سکه‌های ساسانی با حاشیه‌ای به خط کوفی، ضرب کردند که به سکه‌های عرب‌ساسانی معروف شد. بیشتر سکه‌های عرب‌ساسانی نقره‌اند؛ اما در کنار آنها شمار فراوانی ﺳﮑﮥ مسی نیز به دست آمده است. روی تعداد کمی از این سکه‌ها نام ضراب‌خانه، سال ضرب و نام حاکم حک شده است. تنوع بسیار در نقش، از ویژگیهای بارز این سکه‌هاست. یکی از مشکلات موجود در این سکه‌ها، وجود آن...
متن کاملطراحی الگوی برندسازی شهری برای توسعه کارآفرینی (مورد مطالعه: شهرستان گرمی)
برند شهری، دارایی مهمی برای توسعه پایدار شهری بوده و وجه تمایز بین شهرهاست. برندسازی شهر، پدیده ای است که شهرها برای نیل به مزیت رقابتی پایدار در عصر جهانی شدن و بسترسازی برای کارآفرینی، بدان نیاز دارند. هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی برندسازی شهری برای توسعه کارآفرینی در شهرستان گرمی می‌باشد. روش تحقیق برحسب هدف، بنیادی و برحسب گردآوری اطلاعات کیفی و با استفاده از روش نظریه داده بنیاد انجام ش...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
مطالعات معماری ایرانجلد ۱، شماره ۶، صفحات ۱۰۷-۱۲۵
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023